Waterverhalen: ‘Slim WM helpt ons om beter en weerbaarder te worden in het operationele waterbeheer’
Als directeur scheepvaartverkeer en watermanagement bij Rijkswaterstaat is Iris Reuselaars onder andere verantwoordelijk voor het operationele watermanagement binnen Rijkswaterstaat. Haar medewerkers draaien letterlijk aan de knoppen van het waterbeheer. Volgens haar helpt Slim Watermanagement om weerbaarder te worden in droge en natte periodes. Wat betekent Slim WM voor Iris?
Waarom draag jij Slim WM een warm hart toe?
‘Omdat het heel belangrijk is voor Nederland. In mijn werk ben ik bijvoorbeeld verantwoordelijk voor de crisisorganisatie op watergebied. Denk aan de Landelijke Coördinatiecommissie Watertekort (LCW). Die is nu actief vanwege het droogteseizoen. Op dit moment regent het gelukkig weer met enige regelmaat, maar dit voorjaar was het heel droog. Doordat Rijkswaterstaat en de waterschappen met Slim WM verder keken dan hun eigen grenzen, hebben we een crisissituatie voorkomen. Dankzij Slim WM zijn we de afgelopen jaren steeds beter geworden in het gezamenlijke waterbeheer, waardoor we bij veel of weinig water problemen weten te voorkomen. We zijn met het operationeel waterbeheer een stukje weerbaarder geworden bij toenemende, extremere situaties door klimaatverandering.’
Hoe pas je Slim WM toe binnen jouw werk?
‘In Nederland zijn we van oudsher gewend dat we droge voeten houden. Door klimaatverandering komen droogte en extreme buien echter steeds vaker voor. Waterbeheerders kunnen dit niet meer in hun eentje probleemloos aan. Zonder de Slim WM-samenwerking – zowel regionaal in de Slim WM-regio’s als bovenregionaal binnen het Watermanagementcentrum Nederland – zouden we vaker een crisissituatie hebben. Natuurlijk hebben de waterschappen en Rijkswaterstaat hun eigen verantwoordelijkheden en belangen. Maar het mooie is dat ze door Slim WM beter het grotere geheel in het oog hebben. Hierdoor zien ze mogelijkheden die ze alleen niet zo snel zouden hebben gevonden. De redeneerlijnen die binnen Slim WM zijn ontwikkeld, dragen hier echt aan bij. Je doorloopt en doorleeft vooraf samen hoe je te werk gaat bij te veel of te weinig water, zodat je niet meer met elkaar in discussie hoeft als het er echt toe doet. Zo zijn met de Landelijke redeneerlijn hoofdwatersysteem watertekort de medewerkers die letterlijk aan de knoppen zitten – de mensen die in Amerongen stuw Driel bedienen, de mensen die de stuwen in de Maas bedienen, de pompen in Eefde of IJmuiden – enorm geholpen. Allemaal mensenwerk, dat dankzij Slim WM beter op elkaar is afgestemd en soepeler verloopt.’

Wat is de meerwaarde van Slim WM en hoe komt dit tot uiting in de praktijk?
‘Ik werk nu drie jaar bij Rijkswaterstaat; ik begon net na de droogte van de zomer van 2022. Ook in 2018 hadden we een hele droge zomer. De droogte van het voorjaar nu was bijna net zo erg als toen. Maar we hebben er met het dagelijkse waterbeheer met z’n allen veel beter mee om kunnen gaan. We weten beter wat we met elkaar te doen hebben vanuit het grotere geheel én handelen daarnaar. Gevolg is dat we niet hebben hoeven op te schalen. Met het reguliere waterbeheer weten we het watersysteem in heel Nederland steeds beter te optimaliseren en er optimaal gebruik van te maken. Dat is echt de verdienste van Slim Watermanagement.’
Wat levert Slim WM op?
‘Als directeur scheepvaartverkeer en watermanagement bij Rijkswaterstaat kijk ik naar heel Nederland. Met die blik zie ik dat we dankzij Slim WM de effecten van de extremere en grilligere weeromstandigheden, met nattere en drogere periodes, beter in de hand weten te houden. Hierdoor hoeven we bijvoorbeeld veel minder snel beperkingen op te leggen aan de scheepvaart, waardoor we ook economische effecten weten te beperken.’
Wanneer is Slim WM volgens jou geslaagd als programma?
‘Als we Slim WM en de binnen Slim WM ontwikkelde instrumenten, zoals de redeneerlijnen en de Informatievoorziening Slim WM (IV Slim WM) duurzaam weten te borgen. Feitelijk is Slim WM niet meer en niet minder dan heel goed met elkaar samenwerken, over de beheergrenzen heen. Die samenwerking van Rijkswaterstaat en de waterschappen, in de Slim WM-regio’s en bovenregionaal, moeten we in stand houden. Ik heb er vertrouwen in dat dit gaat lukken. Het is immers heel Nederlands om goed met elkaar samen te werken, zeker op het gebied van waterbeheer.’
Wil jij ook in een ‘Waterverhaal’ vertellen over de meerwaarde van Slim WM? Stuur dan een e-mail aan Kirsten van Dijk, omgevingsmanager Slim WM: kirsten.van.dijk@rws.nl.