Beleidstafel Droogte: "We zitten op het goede spoor"

Begin april ging het Rapport eerste fase Beleidstafel Droogte met een brief van minister Van Nieuwenhuizen (IenW) naar de Tweede Kamer. Bijna een jaar na de extreem droge zomer van 2018 is de conclusie dat er goed is opgetreden, maar worden er ook aanbevelingen gedaan om het in de toekomst nog beter gesteld te staan tegen de droogte.

"Naast veel waardering over hoe de crisis is beheerst, zijn er ook leer- en aandachtspunten geïdentificeerd", schreef de minister in haar brief aan de Kamer. Ze gaf daarom opdracht de crisisorganisatie te evalueren en stelde een Beleidstafel Droogte in, die met voorstellen komt om de leerervaringen van deze droogte waar nodig om te zetten in beleid.

Blij met Slim Watermanagement

De Beleidstafel Droogte is een overleg waaraan vertegenwoordigers zitten van bestuurlijke koepels zoals waterschappen, ministeries, Rijkswaterstaat, de provincies, de gemeenten en drinkwaterbedrijven. Samen hebben zij een tussenrapportage gemaakt met 22 aanbevelingen voor een nog beter waterbeheer opgeleverd in april. Eind 2019 volgt de definitieve rapportage

"Iedereen van de Beleidstafel is onder de indruk van de bijdrage van Slim Watermanagement", aldus Dolf Kern, actief binnen bij Slim Watermanagement, en namens Deltaprogramma Zoetwater betrokken bij de Beleidstafel. "Zo werkten in West-Nederland, waar onder meer was nagedacht over hoe je bij een verziltingsrisico de aanvoer op orde houdt, de afspraken goed. Instrumenten zoals informatieschermen en redeneerlijnen bewezen hun waarde in praktijk."

Aanbevelingen

De ervaringen van West-Nederland zijn ook waardevol voor andere regio’s. Samenwerking en afstemming is belangrijk in geval van droogte. Een van de aanbevelingen in het rapport, voortbouwend op Slim Watermanagement, is om een set afgestemde en actuele redeneerlijnen te creëren. Kern: "Wat je in de regio Amsterdam-Rijnkanaal/Noordzeekanaal doet, moet bijvoorbeeld goed aansluiten op de beslissingen die je neemt in Rijn-Maasmonding en het IJsselmeergebied."

De Beleidstafel adviseerde het Bestuurlijk Platform IJsselmeergebied om voor de zomer van 2019 bestuurlijke afspraken te maken over de waterverdeling in het komend droogteseizoen en hierbij alle relevante partijen te betrekken. Kern: "Er kwamen voor die regio nieuwe zaken in beeld zoals verzilting van het drinkwaterinamepunt doordat wekenlang minder naar zee gespuid kon worden. Ook ontstond  tussen waterbeheerders discussies over beregeningsverboden, dus: wel een verbod bij het ene maar geen verbod bij het andere waterschap."

De derde aanbeveling van de Beleidstafel die Slim Watermanagement raakt, is die om informatieschermen door te ontwikkelen tot een land dekkend systeem. Kern: "Er is nu sprake van een regionale aanpak, maar het advies is om dit te verbreden zodat je ook goed weet wat er in andere regio’s gebeurt. Alles staat met elkaar in verband en heeft invloed op elkaar." Vanuit Slim Watermanagement is aangegeven dat het noodzakelijk is dat eerst goed nagedacht wordt over hoe het beheer van de informatieschermen te regelen. Daar moeten we nu over nadenken om straks in de tweede planperiode van start te kunnen gaan.

De werkwijze

De bestuurders van de Beleidstafel kwamen aanvankelijk maandelijks bij elkaar. Inmiddels gaat het vooral om voortgangsmonitoren en loopt die frequentie terug. Daarnaast is er een projectteam dat wekelijks bijeenkomt en de rol van aanjager heeft. Dolf Kern zit in dit projectteam. "In het projectteam zetten we acties weg bij de trekkers (bijvoorbeeld provincies, drinkwaterbedrijven, ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit). Daarna houden we een vinger aan de pols: hoe ver ben je? Heb je iets van ons nodig?" De Beleidstafel zorgt voor een tijdelijke impuls. Hierna moeten de aanbevelingen worden opgepakt binnen reguliere (beleids)trajecten en organisaties. De beleidstafel heft zichzelf eind van dit jaar namelijk op.

Tweede Deltaplan cruciaal

Vanuit het Deltafonds wordt 7 miljoen euro ingezet om onder andere in zandgebieden water op te slaan en om verzilting zoveel mogelijk te voorkomen. Een stukje daarvan gaat naar Slim Watermanagement. Een ander belangrijk besluit volgt volgend jaar. "Voor de tweede fase Deltaplan, 2021-2027, moet het besluit worden genomen of we op deze voet verdergaan. Dat gaat dus ook over of er extra geld vrijkomt. Het geld uit het Deltafonds heeft ons heel goed geholpen, bijvoorbeeld de financiering van een beheergrens overschrijdende  faalkansenstudie."

Optimisme en ruimte voor verbetering

Kern kijkt met optimisme naar de bevindingen van de Beleidstafel. Hier en daar moet er volgens hem ‘een tandje bij’, onder andere in de verduidelijking van de verdringingsreeks en de afstemming van de redeneerlijnen. "Maar ik ben positief over het soort mensen dat bij elkaar komt en de bewustwording over de zaken waarmee we aan de slag moeten gaan. We moeten afwachten hoe de aanbevelingen zich doorvertalen naar de praktijk. Er is een aantal goed door te voeren aanbevelingen, maar er zitten ook kwesties tussen waar een lange adem voor nodig is, zoals het vasthouden van grondwater. Dat is niet iets wat je in een halfjaar voor elkaar krijgt. We zitten op het goede spoor, maar het kan nog steeds veel beter."

Meer lezen over de Beleidstafel Droogte: